মানুহজন মাষ্টৰ, লগতে কবি। কবি মানে দুৰ্দান্ত কবি, এদিন কিবা কাৰণত ‘মা’ক বিচাৰি আমাৰ ঘৰলৈ আহিছিল, কথাই কথাই মায়ে ক’লে, “আমাৰ এইটোৱেও মাজে মাজে কিবা কিবি লিখি থাকে, কবিতাই লিখে নে কি লিখে জানো!” মাৰ কথাত ভদ্ৰলোকজন তামাম, উৎসাহিত হ’ল, মোক বাহিৰলৈ মাতি নি প্ৰায় বলপূৰ্বক বহুৱাই এঘণ্টামান তেওঁৰ কবিতা শুনালে, কবিতাও মানে একে ভয়ঙ্কৰ কবিতা ঔ, মায়ে ডাঠকৈ গাখীৰৰ চাহ একাপ নিদিয়ালৈকে তেওঁৰ কবিতা পাঠ অব্যাহত থাকিল। চাহ তামোল খাই তেওঁ যাবলৈ ওলাল, মই বোলো- “ৰক্ষা! আজিলৈ বাচিলোঁ”! পিচে

: উৱা,ঐ ঐ,  চিনি পোৱা নে কি মোক! অ’ই। মোক উদ্দেশ্য কৰিয়েই কথাষাৰ কোৱা যেন লগাত স্কুটিখন ৰাখি ঘূৰি চালোঁ। মিঠাবৰণৰ, কেঁকোৰা চুলিৰে মধ্যমীয়া ওখ ল’ৰা এটা। মোলৈকে চাই হাঁহি আছে। চিনাকি যেন লগা নাই একেবাৰে। অৱশ্যে এইটো একেবাৰে সাধাৰণ কথা মোৰ বাবে। প্ৰায় প্ৰতিদিনেই এনেকুৱা ঘটনা মোৰ লগত ঘটে। বজাৰৰ ভিৰৰ মাজত হঠাতে কোনোবাই মাতি দিয়ে, : অই ভালনে তোৰ? মই কোন আছিল, ক’ৰ আছিল মনত পেলাব নোৱাৰি তই ক’ম নে, তুমি ক’ম চিন্তা কৰি, ভেবা লাগি চাই থাকোঁ।

মানুহৰ জীৱনত কিমান কি যে ঘটনা ঘটে, সকলো ঘটনাই পিছলৈ স্মৃতি হৈ থাকি যায়। কিছুমান ভাল লগা স্মৃতি, কিছুমান বেয়া লগা স্মৃতি। বেয়া লগা স্মৃতিৰপৰা যেনেকৈ কিবা এটা শিকিব পাৰি তেনেদৰেই ভাল লগা স্মৃতিৰপৰা পাব পাৰি ভৱিষ্যতৰ বাবে কিছু সুখৰ খোৰাক। পিচে আমুকীৰ জীৱনত ভাল লগা, বেয়া লগা স্মৃতিতকৈও বিভিন্ন ধৰণৰ লটিঘটিৰ ঘটনাবোৰহে মেইন। কেতিয়াবা কেতিয়াবা ভাবোঁ‌, ভাল লগা স্মৃতি মানে ক’ত কেতিয়া মন খুলি হাঁহিছিলোঁ সেইবোৰ যদি গন্তি কৰিবলৈ হয় তেতিয়া দেখোন ক’ৰবাত মানুহৰ আগত চিৎভোলোঙা খাই পৰা, ৰাস্তাত

এয়া মোৰ তৃতীয় বাৰৰ বাবে শহুৰৰ ঘৰলৈ যাত্ৰাৰ কথা। যাত্ৰাটোত হোৱা এটা লটিঘটিৰ কথা কওঁ৷ আজিৰ পৰা ৪/৫ বছৰ মানৰ আগৰ। সেই সময়ত মোৰ অসম্ভৱ পেটৰ বিষ এটা আছিল। গেষ্ট্ৰিকৰ সমস্যা। বাচি নাখালে মোৰ ফালে লেঠা লাগেই। বিষ সামান্য একেবাৰে নহয় গোটেই ৰাতি অসহ্য বিষ বমি আৰু বাৰে বাৰে দৌৰিব লগা হয় পিছফালে৷ মাজে মাজে বিষত বেহুঁচ হোৱাৰ দৰেই হৈ যায়। কেতিয়া কি খালে হয় একো ঠিক নাই। এই বেমাৰৰ বাবে কৰ’বাত ফুৰিবলৈ যোৱা মোৰ বন্ধ কৰিছিলোঁ। সেই সময়তে ৰাজস্থানলৈ

এটা সময় আছিল যেতিয়া দুই জিবিমানৰ পেন ড্ৰাইভ কিনিবলৈ গ’লে প্ৰায় ১৫০০ ৰপৰা দুই হাজাৰ টকা পৰ্য্যন্ত ধন ভৰিব লগা হৈছিল৷ কম সময়ৰ বাবে হ’লেও অলপ বেছি ‘ষ্ট’ৰেজ কেপাচিটি’ৰ পেন ড্ৰাইভ থকা মানুহৰ বন্ধু মহলৰ মাজত সুকীয়া আসন আছিল৷ তেনে এক সময়ৰে কাহিনী৷  মেনেজমেণ্টৰ পাঠ্যক্ৰমৰ শেষৰ ফাললৈ আমাৰ সকলোকে নিজাকৈ এটা পেন ড্ৰাইভৰ প্ৰয়োজন আহি পৰিল৷ প্ৰজেক্ট, প্ৰেজেণ্টেশ্যন ইত্যাদি বহুত বিষয় পেন ড্ৰাইভত সংৰক্ষণ কৰি যাব লগা হৈছিল৷ নিজৰ সাধ্যৰে কোনোবাই কম আৰু কোনোবাই অধিক ‘ষ্ট’ৰেজ’ থকা পেন-ড্ৰাইভ কিনি কামবোৰ

: ৰাস্তাত ৰৈ ক’লা চশমা লগাই চাল দেখুৱালে কিবা হিৰ’গিৰি হয় নেকি হে? সেইবোৰ অ’ল্ড ফেশ্যন বুইছ বেলেগ কিবা কৰি দেখুৱা তাইক, তেতিয়াহে ইম্প্ৰেছ হ’ব৷  চিগাৰেটৰ লাষ্ট পাফকণ টানি বন্ধুৱে দীঘলকৈ ধোঁৱা উৰুৱাই কথাখিনি ক’লে৷ ধোঁৱাখিনি মুখৰপৰা ওলাই থকাৰ কাৰণে তাৰ কথাখিনি অস্পষ্টকৈ ওলাইছিল যদিও মই কথাখিনি ঠিকেই বুজি পালোঁ৷ কলেজৰ ক্লাচ এটা অফ আছিল৷ জেবি কলেজ, যোৰহাটৰ বৰুৱা চাৰিআলিৰ নবীন পুস্তকালয়ৰ ওচৰৰ ঠাইখিনিত কলেজৰ ল’ৰাবোৰৰ তামাম আড্ডা এটা বহে৷ আমি ক্লাচ অফ থকা কেইটামানো তাত মজুত আছিলোঁ৷ মোৰ মুডটো

হায়াৰ চেকেণ্ডেৰী পঢ়িবলৈ ঘৰৰপৰা প্ৰথম চহৰলৈ আহি নিজৰে চাল-চলন, সাজ-সজ্জা অকণমান বেলেগকৈ গঢ় দিবলগা হৈছিল। টাউনতে বিয়া হোৱা মোৰ বৰদেউতাৰ ছোৱালী এজনীয়ে পাৰ্লাৰলৈ নি মোৰ পিঠিলৈকে পৰা দীঘল চুলিবোৰ নতুন ষ্টাইলত কটাই দিলে। নিজেও কোনে কেনেকৈ চুলি বান্ধে, লিপষ্টিক লগাই, নখবোৰত ধুনীয়া ধুনীয়া ৰঙৰ নেইলপলিচ লগাই চাই থাকোঁ। ছোৱালীবোৰৰ হাতৰ দীঘল নখবোৰ ধুনীয়া ৰঙৰ নেইলপলিচেৰে বৰ ধুনীয়া দেখিছিলোঁ কিন্তু মোৰ নিজৰ হাতৰ নখকেইটা দাঁতেৰে কামুৰি থকা আৰু ভৰিৰ নখবোৰ হাতৰ নখেৰে চিকুটি চিকুটি ছিঙি থকা বদঅভ্যাসৰ বাবে নখবোৰ অইন ছোৱালীবোৰৰৰ

সৰুতে, মানে স্কুলীয়া সময়খিনিত আমি কেইগৰাকীমান ল’ৰা-ছোৱালী স্কুলতে হওক, গাঁৱৰ অনুষ্ঠানবোৰতে হওক, আলুগুটিৰ দৰে আছিলোঁ৷ মানে গানো গাম, বিহুও নাচিম, কাবাদী, পাঞ্জা, কুকুৰাযুঁজ, য’ত যি খেল পাতে সকলোবোৰ খেলিম, মাত্ৰ আলুগুটি আৰু! কেতিয়াবা পুৰস্কাৰ পাওঁ, কেতিয়াবা নাপাওঁ ৷ সেইবোৰৰ হিচাপ নাই, মাত্ৰ সকলোতে ভাগ ল’ব লাগে আৰু খেলিব লাগে ৷ আজিকালি কিছুমান ল’ৰাছোৱালীক যেতিয়া দেখোঁ যে পুৰস্কাৰ নাপাব বুলি ভয়তে প্ৰতিযোগিতাবোৰত ভাগ নলয়, তেতিয়া ভাবোঁ যে জীৱনটোত তেতিয়াৰপৰা এতিয়ালৈকে কোনোদিন ইমান ছিৰিয়াছ হৈ নাপালোঁ কোনো কথাতেই৷ ছিৰিয়াছ হোৱাহেঁতেন হয়তো বৰ্তমানতকৈ

সকলোৰে এটা সোণালী শৈশৱ থাকে৷ পখিলা খেদা, চিলা উৰুৱাই দৌৰি থকা, বৰগছৰ তলত বহি ৰবাব টেঙাৰ জুতি লোৱা, দলনিত ইকৰা-খাগৰিৰ বিন্ধা খাই ভৰি চেকচেকাই যোৱা আৰু সন্ধিয়া পঢ়া টেবুলত বহি টোপনিয়াই থকাৰ বাবে মা-দেউতাৰ ঠলামূৰি খোৱা আমাৰ শৈশৱৰ এটা অভিন্ন অংগ আছিল৷ আজিকালিৰ শিশুৱে এই আমেজখিনিৰপৰা প্ৰায় বঞ্চিত৷ সময় আৰু পৰিস্থিতিৰ ফলত আজিকালিৰ অভিভাৱকে নিজৰ সন্তানক ইমান স্বাধীনতা দিব নোৱাৰে বা নোখোজে৷ আমি এনেবোৰ কাৰ্যৰ দ্বাৰা আনন্দ-স্ফূৰ্তি কৰোঁতে কেতিয়াবা আমাৰ বহুত লটিঘটিও হৈছিল৷ মই তেনে এটা ঘটনা ক’বলৈ ওলাইছোঁ৷ আমি

(১)    শৈশৱৰ বন্ধু বৰ্মনৰ লগত একেলগে বঙাইগাঁৱলৈ গ’লোঁ চাকৰিৰ কামত। দুয়ো নিজৰ নিজৰ কাম সামৰি সন্ধিয়া কণিস্ক হোটেলত এটা ডাবল বেডৰ ৰূম বুক কৰিলোঁ। ঠাণ্ডা দিন বাবে ভালদৰে ভৰি-হাত ধুই মই  বিছনাতেই বহি মেনুখনত চকু ফুৰাই কিবা কিবি অৰ্ডাৰ কৰিলোঁ আৰু বন্ধুৱেও কবি সন্মিলনৰ যা-যোগাৰ কৰি আহি জোতা মোজা খুলি ফ্ৰেছ হ’বলৈ বাথৰূমত সোমাল। আৰু লগে লগে ৰূমটো মোজাৰ উৎকট দুৰ্গন্ধই ভৰাই তুলিলে। মই কিবাকে উশাহটো লৈ ভৰিৰে লঠিয়াই লঠিয়াই তেওঁৰ জোতা মোজা ৰূমৰ বাহিৰত থৈ আহিলোঁ আৰু পাৰ্ফিউমটো ৰূমফ্ৰেছনাৰ