“অঁ… হুজুৰ…..” ম’বাইলটোৰ কর্কশ মাতত অবিনাশে সাৰপাই সময়টো চালে, ছটা বাজিবলৈ দহ মিনিট বাকী। হিমেশ ৰেশমীয়াৰ কণ্ঠৰ গীত অবিনাশৰ বৰ এটা ভাল নালাগে, সেয়া কণ্ঠস্বৰ নে নাসিকাস্বৰ সেইটো আজিলৈকে সি অনুধাৱন কৰিব নােৱাৰিলে। অথচ সেই হিমেশৰ নাসিকাস্বৰেই অবিনাশৰ ম’বাইলত ঠাই পাইছে। পিচে তাৰ কাৰণ নথকা নহয়। টোপনি গধুৰ অবিনাশৰ বাবে ৰাতিপুৱা সােনকালে সাৰ পােৱাটো প্রায় অসম্ভৱ কথা। অবিনাশৰ মতে প্রিয়াৰ আলিংগণ এৰি আহিবলৈ সিমান কষ্ট নহয়, যিমান ৰাতিপুৱা বিছনাখন এৰাৰ সময়ত হয়। ৰাতিপুৱা আঠবজাৰপৰা ক্লাছ, প্রথম ক্লাছটো পােৱাটো অবিনাশৰ বাবে

তাৰপাছত আমাৰ আশ্ৰম নিৰ্মাণৰ কাম পূৰ্ণ গতিত চলিবলৈ ধৰিলে৷ দুজন শিষ্য দূৰৰ গাঁও এখনৰপৰা লৈ অহা হ’ল। প্ৰথম অৱস্থাত আমাৰ অলপ কষ্ট হৈছিল বাপু। এইবোৰ কথাক লৈ দুখ কৰিও লাভ নাই। বান্দৰ কেঁকোৰা চেকচেকনি, হাড়িয়া বৰলৰ কামোৰ, কাঁইটৰ খোঁচ, এইবোৰ অতিক্ৰম কৰিব লগা হৈছিল। অৱশ্যে দুখ কৰিও লাভ নাই, আগৰ দিনৰ ঋষিমুনিসকলেও আমাৰ দৰে কষ্ট কৰি আশ্ৰম প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। আশ্ৰমৰ কাষেৰে এখনি সৰু  নৈ বৈ গৈছিল, নিজকে তাহানিৰ সেই বশিষ্ঠ মুনি যেন লাগিছিল, যিগৰাকী তপস্বীয়ে সন্ধ্যা ললিতা কান্তা আৰু কামৰূপৰ

তাৰপাছত আমাৰ আশ্ৰম নিৰ্মাণৰ কাম পূৰ্ণ গতিত চলিবলৈ ধৰিলে৷ দুজন শিষ্য দূৰৰ গাঁও এখনৰপৰা লৈ অহা হ’ল। প্ৰথম অৱস্থাত আমাৰ অলপ কষ্ট হৈছিল বাপু। এইবোৰ কথাক লৈ দুখ কৰিও লাভ নাই। বান্দৰ কেঁকোৰা চেকচেকনি, হাড়িয়া বৰলৰ কামোৰ, কাঁইটৰ খোঁচ, এইবোৰ অতিক্ৰম কৰিব লগা হৈছিল। অৱশ্যে দুখ কৰিও লাভ নাই, আগৰ দিনৰ ঋষিমুনিসকলেও আমাৰ দৰে কষ্ট কৰি আশ্ৰম প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। আশ্ৰমৰ কাষেৰে এখনি সৰু  নৈ বৈ গৈছিল, নিজকে তাহানিৰ সেই বশিষ্ঠ মুনি যেন লাগিছিল, যিগৰাকী তপস্বীয়ে সন্ধ্যা ললিতা কান্তা আৰু কামৰূপৰ

(তৃতীয় খণ্ড)  তিনিমহলীয়া হোষ্টেলটোৰ একেবাৰে ওপৰ মহলাত অবিনাশ আৰু দীপকৰ ৰূমটো। হোষ্টেলৰ সন্মুখত খেল পথাৰখন, পিছফালে টুকুৰা টুকুৰ পাহাৰবোৰ। টুকুৰা পাহাৰবোৰ গৈ গৈ ইউনিভাৰ্চিটি পাইছেগৈ। কাষতে পাঁচ নম্বৰ হোষ্টেল, সন্মুখৰ ডাঙৰ খেলপথাৰখন পাঁচ নম্বৰ হোষ্টেলৰ লগত ভাগ বতৰা কৰা হৈছে। নাতিদূৰৈত দীপৰ বিল, শীতৰ আগমনৰ লগে লগে  জাক জাক আলহী চৰাইবোৰে আহি ঠাইখিনি মুখৰ কৰি তোলে। সেই পৰিবেশটো অবিনাশৰ খুব ভাল লাগে।   : দাদা, সোমাব পাৰিম নে? অচিনাকি মাতটোত অবিনাশৰ চিন্তাত যতি পৰে। ৰূমটোৰ বাহিৰত হোৱা সৰু হুলস্থূলটোত অবিনাশে বুজিব

(যোৱা সংখ্যাৰ পিছৰ পৰা) বিদ্যালয়ৰ পৰা মুক্ত হৈ বুজিব পাৰিলোঁ মই ইতিমধ্যে ডাঙৰ হৈছোঁ। মুখৰ মাতৰ পৰিৱৰ্তন হৈছে। মিহি মেকুৰীৰ মাতৰ সলনি ভতুৱা কুকুৰৰ দৰে মাতটো হুটা হৈ ওলাল। নাকৰ তলত দুবৰি বনে কোমল গজালি মেলাৰ দৰে গোফে ভুমুকি মাৰিলে। মনটো আগতকৈ অধিক ৰঙিয়াল হ’ল। শৰীৰৰ বলো বৃদ্ধি পালে। আগতে স্ত্ৰীলিংগসকলক দৰ্শন কৰি যিটো তৃপ্তি পাইছিলোঁ এতিয়া তাতকৈ অন্য ৰকমৰ তৃপ্তি অনুভৱ কৰা হ’লোঁ। গাঁওখনত থকা আটাইবোৰ জীয়ৰী-বোৱাৰীকে দেখোন মৰম কৰিবলৈ মন যোৱা হ’ল। পিচে দেউতাই বাৰে বাৰে কৈ গৈছে

(যোৱা সংখ্যাৰ পিছৰ পৰা) এবাৰ বণিজলৈ যাওঁতে সদাগেৰ তিনিওগৰাকী ঘৈণীয়েকক ভালদৰে থাকিবলৈ কোৱাৰ লগতে হাউলীৰ সকলোবোৰ সা-সম্পত্তিৰো তদাৰক কৰিবলৈ উপদেশ দিলে। পিচে সৰুজনী ঘৈণীয়েকে গোপনে এজন ডেকাৰ লগত প্ৰেম-প্ৰীতি কৰি সদাগৰৰ বহু সম্পত্তি সিফলীয়া কৰিলে। এই গোটেই ঘটনা সদাগৰৰ এটি বুঢ়া শালিকাই লক্ষ্য কৰি আছিল। সদাগৰে বণিজৰ পৰা উভতি অহাৰ পাছত সকলো কথা শালিকাটোৱে সদাগৰক জনাই দিলে। সদাগৰে ঘৈণীয়েকৰ প্ৰেমিকক ধৰি আনি উগ্ৰ শাস্তি দিলে আৰু শাস্তি পায় সি এদিন মৰি থাকিল। পাছৰবাৰ বণিজলৈ যাওঁতে সেইজনী ঘৈণীয়েকে বুঢ়া শালিকাটোক মাৰি,