প্ৰধান শিক্ষক হৰেন ডেকাই ওচৰৰে গাঁৱৰ প্ৰাথমিক বিদ্যালয় এখনত বহুবছৰ ধৰি শিক্ষকতা কৰি আছে। সেয়েহে গাঁৱখনৰ মানুহবোৰৰ লগত এটা ভাল আন্তৰিক সম্পৰ্ক গঢ়ি উঠাৰ লগতে মানুহবোৰৰ স্বভাৱ-চৰিত্ৰৰ লগত ভালদৰে চিনাকি হৈ পৰিছিল। আজিৰ পৰা দুবছৰমান আগতে সহকাৰী শিক্ষক হিচাপে যোগদান কৰা জীৱনে কিন্তু ইমান ভালদৰে বুজি উঠা নাছিল। মাজে মাজে প্ৰধান শিক্ষকৰ পৰা অঞ্চলটোৰ সম্পৰ্কে তথা বিদ্যালয়লৈ আহ যাহ কৰি থকা মানুহবোৰৰ বিষয়ে কিছু কথা গম পাই আহিছে। জীৱনে বিদ্যালয়ত যোগ দিয়াৰ পৰাই দেখি আহিছে যে বিদ্যালয়ৰ সন্মুখতে মানুহ এঘৰে

ফাইনেল পৰীক্ষা দি ঘৰতে বেকাৰ সন্থা জিন্দাবাদ কৰি বহি আছোঁ৷ দৈনিক কাৰ্যতালিকা প্ৰায় এনেকুৱা ধৰণৰ আছিল- ৰাতিপুৱা শুই উঠি ইটো সিটো কৰি, গা ধুই লৰালৰিকৈ পুৱাৰ জলপান খাই কোনোবা চেনেলৰ ৮.০০/৮.৩০ ৰ চিনেমা চাবলৈ বহি যাওঁ৷ দুপৰীয়া ১২ বজাত খৰধৰকৈ ভাত খাই বাচনখিনি যেনে-তেনে ধুই বেলেগ এখন চিনেমা চাবলৈ বহি যাওঁ৷ দীঘলীয়া বিজ্ঞাপনবোৰত মাজে মাজে উঠি গৈ কাপোৰ সামৰোঁ, জাঁপি থওঁ, ঘৰ ঝাৰু দিওঁ, পাৰিলে পাঁচ বজাৰ একচন চিনেমাখনো এৰি নিদিওঁ৷ চিৰিয়েলবোৰৰ কথা নকলোৱেই আৰু৷ কিহৰ তাড়নাত মায়ে গৰু পিটন

নৱম শ্ৰেণীত পঢ়ো তেতিয়া। ২০০৭ চনৰ কথা। প্ৰস্তাৱ আহিল স্কুলত নাটক কৰাৰ। নাটকৰ নাম ক্ৰিমিনেল, স্কুলৰে ছাৰ এজনে লিখা। মুখ্য ট্ৰেজিক চৰিত্ৰটো মানে ধৰক শ্বোলেৰ অমিতাভ অথবা তেনেকুৱা ৮০-৯০ দশকৰ গুলীত মৰা হিৰোকেইটাৰ দৰে চৰিত্ৰটো মোক দিলে। মানে নাটকতো শেষত উগ্ৰপন্থী ভাইটিৰ হাতত গুলী খাই মৰিব লাগে মই। সাংঘাতিক ডায়লগ আছে। যেনে ধৰক, “মদৰ দোকানত বহি গাখীৰ খালেও মানুহে কিন্তু মদ খোৱা বুলিয়েই ভাবে” ধৰণৰ। আখৰাতো ধামাকা এক্টিং দেখুৱালো প্ৰথম দিনা। সকলোৱে ক’লে বোলে প্ৰথম পুৰস্কাৰটো তয়েই পাবি। উফ্, কি

মায়দিয়া মানেই আকৰ্ষণ, আৰু সেই আকৰ্ষণৰ কাৰণ বৰফ আৰু ৰয়িঙৰ পৰা যাওঁতে পাই যোৱা নৈসৰ্গিক দৃশ্য| সাধাৰণতে জানুৱাৰী মাহত নহয়, ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ শেষৰ পৰাহে মায়দিয়া বৰফেৰে আৱৰি থাকে| কিন্তু জানুৱাৰী মাহতো মাজে মাজে বৰফ পৰে| আমি যাম বুলি গম পাই কোনোবাই ক’লে মায়দিয়াত হেনো আগদিনা বৰফ পৰিছিল| মনত বৰ আনন্দ পিছদিনাও নিশ্চয় পৰিবই| গতিকে বৰফত খোজ কাঢ়িবলৈ জোতা, হাতমোজা, টুপী, পেৰাচুট, জেকেট এইবোৰো জৰুৰী বস্তু| ইফালে আমি ডিব্ৰুগড় গৈ পোৱালৈকে মায়দিয়ালৈ যোৱাৰ কোনো প্লেন নাছিল| ভণ্টি আৰু ভনী-জোঁৱাইটোৱে ঢলা-শদিয়া চাবলৈ

বাছখনৰ আগৰ ফালেও কেইখনমান আসন খালী হৈ আছিল যদিও সেইবোৰ অতিক্ৰমী ষোড়শী আহি মোৰ কাষতহে বহিল। তেওঁৰ দেহত সনা সুগন্ধিয়ে মুহূৰ্ততে পৰিৱেশটোৰ লগতে মোৰ মন-মগজুও অমোলমোলাই তুলিলে। আৰু ইমানৰ পিছতো যদি কাৰোবাৰ হৃদয়ত “তুনে মাৰি এণ্ট্ৰিয়া, দিল মে বজি ঘণ্টিয়া’ টাইপ ঝংকাৰ এটাৰ পৌনপুনিক অনুৰণন নহয়, তেন্তে এইটো নিৰ্ঘাত যে সৃষ্টিকৰ্তাই সেইজনক জন্মতে কিবা এটা দিশত নিঃকিণ কৰিহে স্ৰজন কৰিছে। ময়ো এক লহমাৰ বাবে দুচকু মুদি সেই ঝংকাৰ আৰু অলপ সুমধুৰ হোৱাৰ সপোন ৰচিলোঁ।   পিচে মোৰ ধাৰণা অসাৰ প্ৰতিপন্ন

১৯৬৫ চন মানৰ কাহিনী৷ গোলাঘাটৰ নতুনকৈ স্থাপিত হোৱা কলেজ এখনৰ দুজন শিক্ষক, এগৰাকী শিক্ষয়িত্ৰী আৰু অধ্যক্ষ সহিতে মুঠ পঁচিশজনমান ছাত্ৰ-ছাত্ৰী আৰু এজন চতুৰ্থ বৰ্গৰ কৰ্মচাৰীয়ে ডিচেম্বৰ মাহৰ ২৬ তাৰিখৰ দিনা কাজিৰঙাত বনভোজ খাবলৈ যাবলৈ মন কৰিলে৷ সেই সময়ত আজি কালিৰ দৰে বেচৰকাৰী বাছৰ সুবিধা নাছিল, সেই বাবে তেওঁলোকে চৰকাৰী বাছ আস্থানত আবেদন জনাই ভাড়াত এখন চৰকাৰী বাছৰ যোগাৰ কৰি ল’লে৷ অধ্যক্ষজন বৰ কাঢ়া। শিক্ষক, ছাত্ৰ-ছাত্ৰী সকলোৱেই তেখেতক ভয় কৰে৷ তেখেতৰ প্ৰত্যক্ষ সহযোগ আৰু নিৰ্দেশনামতে সকলোৱে দায়িত্ব ভগাই ল’লে৷ আৰু সেই

শৈশৱৰ মুকলিমূৰীয়া সময়ৰ কথা৷ বিদ্যালয়ৰ পৰা আহি ভাতমুঠি নাকে-কাণে গোঁজি দৌৰ মাৰোঁ পথাৰলৈ৷ হাওঁ, গোল্লা, দান, কাবাডী আদি খেলৰ মাজে মাজে এজাক শিশুৰ উল্লাসিত চিঞৰেৰে পথাৰখন ভৰি থাকে৷ মা-দেউতাৰ গালি ধমকিয়েও আমাক পথাৰখনৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিব নোৱাৰে৷ কিন্তু বহাগ বিহু আৰু হাইস্কুলৰ বিদ্যালয় সপ্তাহৰ আগৰ সময়খিনিত আমাৰ দৈনন্দিন ৰুটিনৰ সলনি হয়৷ চেনেহৰ পথাৰখনৰ পৰিৱৰ্তে সেইকেইদিন আমি ব্যস্ত থাকোঁ। গোটেই চুবুৰীটোৰ আমাতকৈ ডাঙৰ ছোৱালীখিনিয়ে লগ হৈ কৰা একাংকিকা নাটকৰ আখৰাত৷ প্ৰতি আবেলি সেই আখৰাত আমি ইমানেই নিমগ্ন হৈ যাওঁ যে আমি

আমি সৰু হৈ থাকোঁতে ঘৰত ৰেডিঅ’ এটা থকাটো পদূলিত হাতী বন্ধাৰ সমানেই আভিজাত্যৰ চিন।তেতিয়া আমাৰ গাঁৱৰ এঘৰতো ৰেডিঅ’ এটা আছিল, মোৰ ফুটা কপালত পিচে চোতালত পুতি লোৱা দীঘল বাঁহ দুডালৰ মূৰত লগোৱা ৰঙা নীলা তাঁৰ দুডালৰ বাদে মালিকৰ ঘৰৰ ভিতৰত আলফুলে সজাই থোৱা আচল হাথিয়াৰটো দেখাৰ ভাগ্য নহ’ল। সেই তেতিয়াই আমাৰ কাষৰ গাঁৱৰ এঘৰত ৰেডিঅ’ এটা কিনি আনিলে একেবাৰে যোৰহাটৰ ফটোহাউচৰ পৰা। অনাৰ দিনাখন গধূলিলৈকে ৰেডিঅ’ত ধূনীয়াকৈ গান বাজনা বাজিল। পিচে কেৰোণটো লাগিল পিছদিনা পুৱাহে। মালিকে ৰেডিঅ’ অন কৰিলে, কিন্তু

আপুনি বাৰু কেতিয়াবা কাৰোবাৰ ঘৰলৈ থকাকৈ গৈ মাজ নিশাই পলাই আহিছেনে? তাকো ক্ষুদ্ৰ জীৱ এটাৰ আক্ৰমণৰ বলি হৈ! নিশ্চয় সেই দুৰ্ভাগ্য হোৱা নাই? নহওক কোনো শত্ৰুৰো সেই দুৰৱস্থা| আচল কাহিনীটো কি হৈছিল কওঁ শুনক| মোৰ সম্পৰ্কীয় দাদা এজনৰ ঘৰলৈ গৈছিলোঁ, ভতিজাৰ জন্মদিন খাবলৈ| দাদাৰ ঘৰ আমাৰ ঘৰৰ পৰা গাড়ীৰে গ’লে তিনি ঘণ্টামানৰ বাট| চাইকেলেৰে ‘চৰ্টকাট’ মাৰিলে এঘণ্টামানহে লাগে| জন্মদিন দুপৰীয়াই হৈ গ’ল, মোৰ দোকানৰ কাম থকাত ৰাতিহে যোৱাটো সিদ্ধান্ত ল’লোঁ| তেতিয়া অৱশ্যে ফোন কাৰো ঘৰত নাছিল, সেই কাৰণে ৰাতি যাম

এই আগষ্ট মাহটোৰ লগত ওতঃপ্ৰোত ভাৱে জড়িত মোৰ এই লটিঘটিৰ কাহিনীটো। আপোনালোকে চাগে ভাবিছে সেইটো আকৌ কেনে কথা। তেন্তে কওঁ শুনকচোন। শুনি আকৌ নাহাঁহিব দেই বেঙী বুলি। সেইবাৰ মই মেট্ৰিক পাছ কৰি তেজপুৰ গভৰ্ণমেণ্ট গাৰ্লছ হায়াৰ চেকেণ্ডাৰীত এডমিচন লৈছোঁ। গা একদম সাত খন আঠখন হৈ আছে। গাঁৱৰ পৰা টাউনত পঢ়িবলৈ যাম। তেতিয়া আমি আকৌ চহৰলৈ বছৰত এদিন দুৰ্গা পূজাৰ কাপোৰ কিনিবলৈ দেউতাৰ লগত আৰু পূজাৰ দশমীৰ দিনা বিসৰ্জন চাবলৈ গৈছিলোঁ মা, বৰমা, আইতাহঁতৰ লগত ৰিক্সাত উঠি বা লাইন বাছত উঠি।