: ইয়াৰ নিচিনা হেবাং ল’ৰা নায়েই নেকি এই ভূ-ভাৰস্তত! ডাঙৰ হ’লে কেনেকৈ যে খাব! : তাকেইতো৷ ল’ৰা-ছোৱালী আজিৰ যুগত অলপ ইচমাৰ্ট নহ’লে নহয়, বুজিছেনে বৰুৱানী! আমাৰ আকৌ জুনুকা এইবিলাকত বিৰাট চোকা৷ সেইদিনা কি কৰিলে জানে?: কওকচোন! : ফটা দহটকীয়া নোট এখন মোৰ হাততে বহুদিনৰে পৰা আছিল৷ কোনেও নলয়, বোলো-থাকক মোৰ হাততে৷ পৰহি জুনুকাই নোটখন দেখি মোৰ পৰা সাউতকৈ লৈ গ’ল আৰু চাৰিআলিৰ দোকানৰ পৰা তাৰে ৰচগোল্লা দুটা লৈ আহিলেগৈ নহয়৷ ফটা নোটখন সি কেনেকৈনো চলালে-নাজানো আৰু! : ৱাহ! এইবোৰহে ল’ৰা-ছোৱালী!

ভগবানে যেতিয়া ছয় ৰিপুৰ সৃষ্টি কৰিছিল, মানে ‘কাম’ আৰু ‘ক্ৰোধ’ৰ পিছতে বৰ ভয়ঙ্কৰ ৰিপু এটা মানৱ জাতিক দি গ’ল৷ তেওঁ ভালকৈ বুজি উঠিছিল যে এই কাম আৰু ক্ৰোধ অকলে ‘চাষ্টেনেইবল্‌’ নহ’ব৷ লগত দুটামান মছলাদাৰ বস্তু নোসোমালে গোটেই মানৱ জীৱনটোৱেই ব’ৰিং হৈ যাব৷ গতিকে লোভক ‘ইণ্ট্ৰ’ডিউচ’ কৰিলে৷ বচ, তাৰ পিছতেই মানৱজাতিৰ মাজত আৰম্ভ হৈ গ’ল জেং৷ বাৰু, মানৱজাতিৰ যি হওক, হৈ থাকক; মোক কিন্তু বৰ বেয়াকৈ প্ৰভাবিত কৰিলে, এই লোভ নামৰ ৰিপুটোৱে৷ মাছ মাংসৰ লোভটো বেছি নিদিলেও ‘টকা’ৰ লোভটো অলপ বেছিয়ে

:উফ! নোৱাৰি আৰু দেই ৷ বুঢ়া আঙুলিটোৰে কপালৰ পৰা ঘামখিনি পেলাই অচিন্ত্যই আকৌ এবাৰ জেঠমহীয়া ৰ’দজাকৰ ফালে চালে৷ তাৰ সৰ্বশৰীৰ ঘামেৰে তিতি গৈছে৷ ইফালে অফিচত আজি ছুটী লৈছে ভাৰাঘৰ এটা বিচাৰিবলৈ৷ তাৰ আগৰ ভাৰাঘৰটো ভালেই আছিল, পিছে মালিকৰ জীয়েকৰ বিয়াৰ বাবে মালিকে সকলো ভাৰাতীয়াক ৰুমবোৰ খালী কৰিবলৈ কৈছে। সেয়ে সি যেনেতেনে ভাৰাঘৰ এটা আজি ঠিক কৰিবই লাগিব। ইফালে আজিহে তাৰ বাইকখন বেয়া হ’বলৈ পালে। মুঠতে বিড়ম্বনা আহিলে একেলগে আহে। দিন বেয়া চলিলে উটৰ ওপৰত উঠিলেও কুকুৰে কামোৰে৷ অচিন্ত্যৰ অণ্ঠ-কণ্ঠ শুকাই

গৰমকালি গধূলি ছয়বজাৰ পিছত পাঁচ ফুট ন ইঞ্চিৰ, একোছা মোছ থকা শকত আৱত মানুহজনে প্ৰকাণ্ড লোহাৰ গেটখনত যেতিয়া গডৰেজ কোম্পানীৰ বৃহৎ তলাটো মাৰে তেতিয়াই গেটৰ ভিতৰফালে থকা আৱাসীসকলৰ জীৱনটো পিছদিনা পুৱা দহ বজালৈ সম্পূৰ্ণৰূপে সলনি হৈ যায়। সকলো আধুনিকা, ফেশ্বনিষ্টা, ইনষ্টাপ্ৰিয়া, পঢ়াকু বেহেনজী, দুখিয়াৰী বেহেন, দেচপো ডাংকাটি সকলো একাকাৰ হৈ পৰে। ফেশ্বনিষ্টাই দিনৰ দিনটো মেলি ৰখা ঘোঁৰাৰ নেজৰ নিচিনা মিহি নিমজ আৰু চিধা চুলিকোছা এমুঠি কৰি ওপৰলৈ উঠাই ক্লিপ এডালেৰে জব্দ কৰি থয়। ক্লিপত জব্দ নোহোৱা অৱশিষ্টখিনি তেনালীৰামণৰ টিকনিৰ লেখিয়াকৈ

শুবলৈ পালে মোক একো নালাগে৷ য’তে ত’তে,  যেতিয়াই তেতিয়াই যি কোনো পৰিস্থিতিতে টোপনি মৰা কলা আয়ত্ব কৰি মই এই টোপনি মৰা কামটোক মোটামুটি শিল্পৰ পৰ্য্যায়লৈ লৈ গৈছোঁ‌৷ গভীৰ ৰাতি নৈশ বাছৰ যাত্ৰা, কাণত হেডফোন লগাই কুচি মুচি শুই নাকৰ শব্দত কাষৰ কেইজনক শুব নিদিয়াটো এই প্ৰকাৰ খাটাং৷ আনকি পৰীক্ষাহলত লিখিবলৈ বিশেষ মনঃপুত একো নাথাকিলে শুই যোৱাই শ্ৰেয় বুলি ভবা বিধৰ শাৰীত পৰোঁ‌ মই৷ কিন্তু অন্যৰ দৰে মোৰ বিছনাত আটাইতকৈ ভাল টোপনি নহয়৷ মই আটাইতকৈ ভালদৰে টোপনি মাৰিব পাৰো ক্লাচৰূমত৷ চাৰে

সেই সময়ত অসম অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ৰ হোষ্টেল নম্বৰ চাৰিৰ কোঠা বণ্টনৰ নিয়মবোৰ আছিল এনেধৰণৰ -প্ৰথম বছৰ ডাঙৰ কোঠা এটাত চাৰিজনকৈ, দ্বিতীয় বছৰো চাৰিজনকৈয়ে বা কোনোবা চিনিয়ৰৰ ৰূমত এডজাষ্ট কৰি ল’ব পাৰি যদিহে চিনিয়ৰজনৰ অনুমতি থাকে। তৃতীয় বছৰ দুজনকৈ আৰু চতুৰ্থ বছৰ অকলশৰে, তুলনামূলকভাবে সৰু কোঠাত। এতিয়া কথা হ’ল যে চিংগল ৰূমৰ সংখ্যা আছিল সীমিত, ফলত সেইকেইটা সকলোৰে ভাগ্যত নপৰে। যাৰ ভাগ্যত নপৰে সি আগৰ কোঠাতেই কোনো জুনিয়ৰৰ লগত থাকিছিল। কিন্তু যি শেষৰ বছৰটো চিংগল ৰূমত কটাব বিচাৰিছিল সি আগতীয়াকৈ কোনো চিনিয়ৰক

ৰাতিপুৱা আঠবজাত বাছখন বশিষ্ট চাৰিআলি ষ্টপেজৰ পৰা যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিব যদিও মই সাত বজাতেই বাছ আস্থান পালোঁ। বৰপেটা যোৱাৰ কথা, ভাল চিট এটা নাপালে ইমান দূৰ যোৱাটো দিগদাৰ। ঠিয় হৈ যোৱাৰ প্ৰশ্নই নুঠে। গতিকে কোনো যাত্ৰী নুঠোঁতেই বাছখনত উঠি লৈ সয়ম্বৰত কইনাই বৰ পচন্দ কৰাৰ দৰে পচন্দৰ চিট এটাত বহি যাত্ৰা কৰিবলৈ ঠিক সাত বজাত বাছৰ ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলোঁ। ভিতৰত সোমাই দেখিলোঁ যে মোতকৈও দূৰদৰ্শী মানুহ চাৰিজন ইতিমধ্যেই চাৰিটা খিড়িকীৰ কাষৰ চিট লৈ বহি আছে। এজনে পেপাৰ উলিয়াই পঢ়ি আছে,

: ঐ ইমৰাণ, ৰ ৰ। কথা এটা আছিল। – দৌৰি থকা ইমৰাণক বাহাৰুলে ৰখালে। : হা? কি কথা?(ইমৰাণে চিঞৰি সুধিলে) : প্ৰথমে তই কাণৰ পৰা সেইডাল খোলচোন! ইমৰাণে হেডফোনদাল খুলিলে। ৰাতিপুৱা ৪:৩০ তে হেডফোন লগাই সি দৌৰিবলৈ ওলাই গৈছিল। বাহাৰুলে আকৌ ফজৰৰ নামাজ পঢ়ি উভতিছিল। : ক, কি কথা। – ইমৰাণে ক’লে। : মানে এইবাৰ কুৰবাণী  ঈদত তই থাকিবি, কামটো তয়েই কৰিব লাগিব। : কি কাম? : কেলৈ, বস্তুটো বগৰাব লাগিব নহয়! : ধুৰৰ মই নোৱাৰোঁ দেই। বেলেগক ক’বি। :

–কিনো ইমান কৈ চিন্তা কৰি আছে এই ৰাতিপুৱাই পুৱাই? এয়া লওক চাহকাপ। –অ’ চাহ আনিছা, থোৱা ইয়াতে। সন্মুখৰ বাৰাণ্ডাখনত বহি ৰাস্তাৰ সিপাৰৰ ৰাজহুৱা দমকলটোৰ পৰা পানী নিবলৈ অহা মানুহজাকৰ পিনে চাই কিবা ভাবি থকা ৰমানাথ হাজৰিকাই ঘৈনীয়েক পূৰ্ণিমাৰ ফালে লাহেকৈ ঘূৰি ক’লে। আঁউজিব পৰা দীঘলীয়া বেঞ্চখনৰ এটা মূৰত বহি পূৰ্ণিমাই কৈ গ’ল.. — আজি বলেনৰ (ল’ৰা) শাহু আৰু শহুৰ আহিব নহয়। সোনকালে বজাৰখিনি কৰিব লাগিব। গোপাল বজাৰ চ’কত আজি যিহেতু ৰবি বাৰৰ বজাৰ বহিব, আপুনি তাৰপৰাই বজাৰখিনি অলপ সোনকালে আনি

: ঐ উঠ বুলিছোঁ উঠ। এইখন পাটি আমি আজি আহি সন্ধিয়াতে পাৰি থৈ গৈছোঁঁ৷ এতিয়া তহঁত থমথম মদন গোপাল হৈ বহি আছহিহঁক যে। : ক’ত নাম লিখি থোৱা আছে ঐ। দেখুৱা নাম। ক’ৰবাত যদি তোৰ নাম দেখুৱাই দিব পাৰ এক মুহূৰ্তও নোৰোৱাকে জাঁপ মাৰি উঠি দিম৷ : নাম আকৌ নতুন পাটিখনত কিয় বাপেৰৰ মূৰটো কৰিবলৈ লিখিম। ইমান চোৰ ওলাব বুলি নাজানিছিলোঁ নহয়। ভাবিছিলোঁ গোটেই ৰাতিটো থকাৰ কথা, সূত্ৰ নাচি শেষ হওক কৃষ্ণ প্ৰৱেশৰ বাজনাখন শুনিলেই আহিম আৰু৷ এতিয়া বহা ক’ত