এখন বেচৰকাৰী দামী হাস্পতালৰ কাৰ্ডিঅ’লজি বিভাগ। দুটা ষ্টেন বহুৱাৰ পিছত নিতাই বাবু দুদিন আই, চি, ইউত থাকিব লগা হ’ল। আজি তেওঁক জেনেৰেল ৱাৰ্ডলৈ অনা হৈছে। ষ্টেন লগোৱাৰ পিছত শৰীৰটো যথেষ্ট সুস্থ অনুভৱ কৰিছে। কথা-বতৰা পাতি ভাল পোৱা মানুহজনে ইফালে সিফালে মানুহক অলপ মাত লগাব পাৰি আনন্দিত হ’ল। কাষৰ বিছনাখনতে আছে অজিত বাবু। তেওঁ ভালভ্‌ মেৰামতি কৰাবলৈ আহিছিল; সকলোবোৰ ভালে ভালে হৈ গৈছে। তেখেতৰ বুকুত যন্ত্ৰপাতি লগোৱা আছে যদিও মানুহজন এতিয়া সুস্থ যেনেই ভাৱ হয়। দুয়োজনৰ মাজত কথা-বতৰা আৰম্ভ হ’বলৈ বেছি

চাকৰটোৱে কুকুৰটোক ক’লে,  : অভিনন্দন, তোৰ ভাগ্য মুকলি হ’ল।  কাইলৈৰ পৰা তোৰ নাম শ্বেৰু হৈ যাব। : তেতিয়া মই গুজৰিবলৈ ল’ম, মোৰ মাজলৈ চিকাৰ কৰিব পৰা ক্ষমতা আহি যাব, মোৰ নখবোৰ ক্ষুৰধাৰ আৰু মজবুত হৈ যাব। কুকুৰটো সুখী হৈ উঠিছিল, চাকৰটোও প্ৰফুল্লিত হৈছিল। : সকলো লাহে লাহে হৈ যাব, অতিকমেও নামটো সলনি হ’লতো। পৰিবৰ্তন ৰাতিৰ ভিতৰতে নহয়। তই সৰুৰে পৰা কুকুৰ আছিলি, লাহে লাহে সিংহ হৈ যাবি। : মই কি কৰিব লাগিব? : একো নাই, মালিকক দেখাৰ লগে লগে নেগুৰ

বালভাষিতম/শ্ৰাৱণ ১৩৮৫ যেতিয়াই তোমাক দেখোঁ মোৰ বুকুত সেই যে নিৰ্বাসিত, গৃহহীন, ফুটপাথৰ, তিনিসাজ অনাহাৰে থকা ছোৱালীজনীয়ে ভীষণ গোলমাল আৰম্ভ কৰে জোঁট লগা চুলিত লাখ লাখ ওকণিয়ে পিৰপিৰায়৷ শুকান ছাল ফাটি অকস্মাত তেজ ওলায় তাইৰ গগন ফটা চিঞৰত আমাৰ ফালে কাউৰী এটাও ভুমুকি নামাৰে। কেৱল তোমাক দেখিলেই কেৱল তোমাক দেখিলেই বুকুৰ ভিতৰৰ সেই বোধহীন, উলঙ্গ শিশুটোৱে ধূলি খেলিবলৈ এৰি “দিয়া মৰম দিয়া” বুলি ক্ষুধাৰ্ত চিঞৰ মাৰি ফেঁকুৰি ফেঁকুৰি দুহাত আগবঢ়ায়। তাকেই শুনি বাটৰ কুকুৰ, কাউৰীয়ে টনা আজোৰা বন্ধ কৰি জাবৰৰ দ’মৰ

কবি ‘অনঙ্গ’ৰ অন্তিম ক্ষণ সমুপস্থিত হৈছিল৷ চিকিৎসকসকলে কৈ দিছে যে তেওঁ বেছিতকৈ বেছি এঘণ্টামানৰহে আলহী৷ অনঙ্গৰ সহধৰ্মিনীয়ে চিকিৎসকসকলক অনঙ্গক এনে কোনো দৰৱ দিবলৈ অনুৰোধ কৰিলে যাতে তেওঁ কমেও পাঁচ ছয়ঘণ্টা জীয়াই থাকে আৰু বিয়লিৰ ৰে’লেৰে আহি পাবলগীয়া পুতেকক লগ পায়৷ চিকিৎসকসকলে ক’লে যে কোনোধৰণৰ দৰৱে তেওঁক এঘণ্টাতকৈ অধিক সময় জীয়াই ৰাখিব নোৱাৰে৷  সেই সময়তে অনঙ্গৰ বন্ধু আহিল৷ তেওঁ ক’লে,  : মই এওঁক আৰামত কেইবাঘণ্টাও জীয়াই ৰাখিব পাৰিম৷ চিকিৎসকসকলে হাঁহি মাৰি ক’লে,  : এয়া অসম্ভৱ কথা৷ বন্ধুৱে ক’লে,  : বাৰু মোক

এয়া মাত্ৰ দুজন ব্যক্তিৰ কথোপকথন।  : ভাৰতীয় সেনা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সীমা পাৰ কৰি লাহোৰৰ দিশে আগবাঢ়িছে। : হয়, শুনিছোঁ ছাউনীলৈ আগবঢ়া পাকিস্তানী সেনাক ৰখাবলৈ এয়া জৰুৰী৷ : একো জৰুৰী নহয়, যি ঠাইত তেওঁলোকে যুদ্ধ কৰিলে, তাত কৰিব লাগে নে য’তে ত’তে সোমাব লাগে?  : অঁ, সেইফালে আগবাঢ়িব নালাগিছিল৷ : কিন্তু মই কৈছোঁ, কিয় আগবাঢ়িব নালাগিছিল? সেইফালৰ পৰা হেঁচা দিলে এইফালে তোমাৰ বাপেকেও ৰখাব পাৰিবনে তেওঁলোকক? : তেনেহ’লেতো সেইফালেই আগঢ়াই ঠিক হ’ল৷ : ঠিক হ’ল, ঠিক হ’ল! কিবা বুজি পোৱানে ইয়াৰ অৰ্থ

(প্ৰসিদ্ধ আমেৰিকান লেখক  ৰবাৰ্ট আৰ্থাৰৰ  ৰেডিঅ’ নাটিকাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা  এলানি  ৰহস্য গল্পৰ  THE MIDNIGHT VISITOR নামৰ গল্পটোৰ সংক্ষিপ্ত  ভাৱানুবাদ) ফউলাৰে এতিয়ালৈকে যিমানবোৰ  চিক্ৰেট এজেণ্টৰ  বিষয়ে  পঢ়িবলৈ পাইছে সেইবোৰৰ  এজনৰো  বৰ্ণনাৰ লগত  এইজন  এজেণ্ট  অউজাবুলৰ  মিল নাই।  লেখক ফউলাৰে  চিক্ৰেট এজেণ্ট  অউজাবুলৰ পাছে পাছে আহি  থাকোঁতে এই কথাটোকে ভাবি  আহি আছে। এখন আন্ধাৰ ফৰাচী হোটেলৰ একেবাৰে ওপৰৰ  ষষ্ঠ মহলাৰ অকণমান কোঠা এটা হৈছে   এই ৰহস্য সন্ধানী অউজাবুলৰ বাসস্থান। ঠেক কৰিড’ৰটোৰে তেওঁক অনুসৰণ কৰি থাকোঁতে  ফউলাৰ কোনোমতেহে  লুটি খাই নপৰাকৈ গৈ

ককাই ভাই দুয়ো নিযুক্তি দিয়া অফিচটোত শাৰী পাতিলেগৈ। প্ৰথম পৰীক্ষা কৰাৰ পাল হৰ্ষবৰ্ধনৰ। : নাম? : হৰ্ষবৰ্ধন : বয়স? : বিয়াল্লিছ বছৰ : দেউতাৰ নাম? : পৌন্নবৰ্ধন, মাৰ নাম…. : মাৰ নাম নালাগে, ঠিকনা? : চেলটা। : জীৱিকা? : কাঠৰ ব‍্যৱসায়ী : তুমি ভাৰতীয় সেনাবাহিনীত যোগদান কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ সিদ্ধান্ত বুলি বিবেচনা কৰানে? : হয় কৰোঁ, নিশ্চয় কৰোঁ। : তুমি সেনাবাহিনীৰ কোনটো বিভাগত সেৱা আগবঢ়াবলৈ ইচ্ছুক? : মহাশয়! হৰ্ষবৰ্ধনে প্ৰশ্নটো বুজি নাপালে। : সেনাবাহিনীত বহুতো বিভাগ আছে নহয়, তুমি জানানে? আৰ্টলেৰী

হয়তো আহিছিল। কিন্তু মই দেখা নাই। এতিয়া কি সি বহুদূৰলৈ গুচি গৈছে? যাব। যাব। যাব। সকলোতো ঠিক কৰাই আছে। এতিয়া কেৱল বিদায় লোৱা, সকলোৰে ফালে চকু, বিদায়ৰ সময়ত প্ৰণাম, প্ৰণাম! কি নাম? মোৰতো কোনো নাম নাই, দুখন নাও বান্ধি থোৱা আছে, দূৰত সকলোৱে জাল পাতিছে সমুদ্ৰত। ☆ ★ ☆ ★ ☆