আদিম যুগত জুইৰ ওপৰত মানৱজাতিৰ নিয়ন্ত্ৰণ আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত চকাৰ আৱিষ্কাৰে মানৱ সভ্যতাৰ সূচনা মেলিছিল। ইয়াৰ মাজতে মানৱজাতিৰ অতি উৎকৃষ্ট সংযোজন আছিল ভাষাৰ আৱিষ্কাৰ বা ব্যৱহাৰ, যিয়ে মানুহক অন্যান্য ইতৰ প্ৰাণীৰ পৰা পৃথক পৰিচিতি প্ৰদান কৰিছিল। ক্ষুধা নিবাৰণৰ বাবে চিকাৰৰ সময়ত কৰা হৰ্ষোল্লাস, বন্য জন্তুৰ হিংসাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ কৰা ভয়াৰ্ত চিৎকাৰ বা আকাৰে-ইংগিতে বিপদৰ আগজাননী দিবলৈ কৰা অংগ সঞ্চালন -এই সকলোবোৰ সামৰি কালক্ৰমত মানুহে কন্ঠস্বৰৰ দ্বাৰা শব্দৰ সৃষ্টি কৰি ইজনে-সিজনৰ স’তে মত বিনিময় কৰিবলৈ শিকিলে। প্ৰত্নতত্ব আৰু নৃতত্ব বিভাগৰ

এচ.এন.গগৈ৷ সম্পূৰ্ণ নাম শিৱ নাথ গগৈ৷ সকলোৱে নিকুন খুড়া বুলি কয়৷ ঘৰ জাঁজী, হাঁহচৰাত৷ আজিৰপৰা ২০ বছৰমানৰ আগতে আমাৰ ঘৰতে তেখেতৰ পৰিয়ালটো ভাড়া কৰি আছিল৷ খুড়া অ’.এন.জি.চি. ৰ বিষয়া আছিল৷ মাটিৰ মানুহ৷ মাজে মাজে কাহিনী কিছুমান কৈছিল৷ আমি স্কুললৈ যোৱা/ কলেজ যোৱা বয়সত খুড়াৰ কাহিনীবোৰ শুনি বৰ ৰস পাইছিলো৷ এদিন তেওঁ এটা কাহিনী কৈছিল৷ তেখেতৰ কাহিনী কোৱা ষ্টাইলটো সাংঘাটিক৷ সেইদিনা স্কুলৰ পৰা আহি মই আগফালৰ চোতালত বহি আছো৷ নিকুন খুড়া আহি কাষতে বহিলহি৷ তাৰ পাছতে কাহিনী আৰম্ভ কৰিলে৷ নিকুন খুড়া

দৃশ্য -১ নগৰৰ আঢ্যৱন্ত লোকৰ ঘৰৰ চোতাল৷ লোৰ জপনাখনৰ ফালে পিছফালটো দি এখন বিলাসী গাড়ী৷ ডিকিটো খোলা৷ ডিকিত এটা “ডিজে”৷ উচ্চস্বৰত বিহুসুৰীয়া গীত বাজিছে৷ অদ্ভূত বেশ-ভূষাৰ চেমনীয়া ল’ৰা-ছোৱালী দুটামানে নাচৰ নামত চাৰ্কাচৰ জ’কাৰৰ দৰে হাত- ভৰি জোকাৰিছে৷ অলপ পৰ পাছত ঘৰৰ ভিতৰৰপৰা মানুহ এজন ওলাই আহিছে৷ মানুহজনৰ সাজ-পাৰ চাই কৈ দিব পাৰি যে তেওঁ ঘৰটোত কামকৰা মানুহ৷ চিঞৰ-বাখৰ কৰি থকা দলটোক অলপ ডাঙৰ আকাৰৰ নোট এখন দিছে, চফদানীত৷ অলপ পৰৰ বাবে নাচৰ দৰে মৰা জাঁপ বন্ধ হৈছিল যদিও পিছ পাকতে

অসমীয়া সাহিত্য আকাশৰ দুগৰাকী চিৰজ্যোতিস্মান নক্ষত্ৰ– ড০ ভূপেন হাজৰিকা আৰু ড০ নিৰ্মলপ্ৰভা বৰদলৈ৷দুইগৰাকী স্বনামধন্য ব্যক্তিৰ কৰ্মবহুল জীৱন সংগ্ৰামৰ লহৰত হোৱা সৃষ্টিসমূহ আৰু ইয়াৰ অন্তৰালৰ প্ৰেৰণাসমূহ অসমৰ জাতীয় জীৱনৰ বাবে এক ঐতিহাসিক সম্পদস্বৰূপ৷তেখেতসকলৰ জীৱনৰ সৰু সৰু ৰসাল কাহিনীসমূহো আমাৰ বাবে কৌতুহ’ল আৰু আনন্দৰ বিষয়৷সেয়ে পাঠক সকললৈ তেখেত সকলৰ শৈশৱৰ দুটি ৰসাল কাহিনী এই লেখাৰ যোগেদি আগবঢ়ালোঁ৷ (১) ভূপেন দা বোলে সৰুতে বৰ খটাসুৰ আছিল৷ভূপেন দাই ন বছৰ মান বয়সত ভৰলু নৈত সাঁতোৰ শিকিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল৷এনেকৈ এদিন সাঁতোৰ শিকি থাকোঁতে অলপ আঁতৰত

এই যে সদায় আমি দোষাৰোপ কৰি থাকোঁ যে অসমত বহিৰাগতে আহি চাকৰি ল’লে, আমি অসমীয়াবিলাকে নাপাওঁ৷ কেন্দ্ৰই আমাক মাহীআইৰ দৃষ্টিৰে চায়, সঁচা কথাত ক’বলৈ গ’লে কথাবোৰ এনেকুৱা হয় জানো? আমি কিমান অধ্যয়নশীল, আমি কিমান পৰিশ্ৰমী৷ নিজকে চিকুটি চাই যদি এবাৰ সোধো সৰ্বভাৰতীয় পৰ্যায়ত প্ৰতিযোগিতাত ভাগ লব পাকৈ আমি সক্ষমনে? সেই মানসিক উদ্যম আৰু শক্তি আছেনে যে আমি দীৰ্ঘসময়লৈ প্ৰতিযোগিতাত টিকি থাকিব পাৰোঁ৷ প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষাসমূহৰ মূল লক্ষ্যই হৈছে শ্ৰেষ্ঠতমজনক নিৰ্বাচন কৰা৷ তাৰ বাবে লক্ষজনৰ লগত প্ৰতিযোগিতা কৰাৰ বাবে উদ্যম, অধ্যয়ন, জ্ঞান

ইতিমধ্যে হাইস্কুল শিক্ষান্ত পৰীক্ষাৰ ফলাফল ঘোষণা কৰা হৈছে। এই লেখাটো প্ৰকাশ হোৱা পৰ্যন্ত উচ্চতৰ মাধ্যমিক চূড়ান্ত পৰীক্ষাৰ ফলাফলো ঘোষিত হ’ব। প্ৰাপ্ত তথ্য মতে এইবাৰ হাইস্কুল শিক্ষান্ত পৰীক্ষাত ৫৬.০৪% ছাত্ৰ ছাত্ৰী উত্তীৰ্ণ হৈছে। বিগত বছৰৰ তুলনাত উত্তীৰ্ণৰ হাৰ ৮.১০% বৃদ্ধি পাইছে। নিঃসন্দেহে ই এটা ভাল খবৰ। পৰীক্ষাৰ এনে ফলাফলে মনত আশাৰ সঞ্চাৰ কৰে। উন্নতিৰ আশা, সমৃদ্ধিৰ আশা, মানৱ সম্পদ বিকশিত হোৱাৰ আশা। উল্লেখযোগ্য যে এসময়ত হাইস্কুল শিক্ষান্ত পৰীক্ষাৰ ফলাফলে ৰাজ্যজুৰি হতাশাৰ সৃষ্টি কৰিছিল। তথ্য অনুসৰি ১৯৮৫ চনত ৰাজ্যখনত ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ উত্তীৰ্ণৰ

“এখুদ ককাইদেউ” ছদ্মনামেৰে অসমীয়া শিশু সাহিত্যৰ জগতত বিশেষভাৱে জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰা কবি নৱকান্ত বৰুৱা এজন সফল শিশু সাহিত্যিকো আছিল। তেওঁ শিশুৰ মন চুই যাব পৰাকৈ কেইবাখনো কবিতাপুথি, শিশু উপন্যাস, শিশু নাটক আদি ৰচনা কৰিছিল। তেওঁৰ বিখ্যাত শিশু সাহিত্য সম্ভাৰসমূহৰ ভিতৰত – ‘শিয়ালি পালেগৈ ৰতনপুৰ’, ‘আখৰৰ জখলা’, ‘ভতূকাৰে ভূ’ আৰু ‘মাখনৰ কুকুৰা পোৱালি’ আদি উচ্চ শ্ৰেণীৰ সাহিত্য। ইয়াৰোপৰি ‘হাঁহিৰামৰ হাঁহি’, ‘মাখনৰ ভাটৌ’, ‘গছ আৰু কুঠাৰ’, আদি শিশু সাহিত্য সমৃদ্ধ কৰা একো একোটা সুন্দৰ গল্প। তেওঁৰ শিশু কবিতাপুথি ‘ওমলা ঘৰৰ পুথি'(১৯৯১)এখন সর্বাংগসুন্দৰ

কেইজনমান অসমীয়াৰ ব্যক্তিগত পৰ্য্যায়ৰ সাধাৰণ কথা এটাতে আৰম্ভ হোৱা কাজিয়া এখনে অসমীয়া সাহিত্যৰ জগতখনত তোলপাৰ লগালে৷ সমবয়সীয়া, সমভাৱাপন্ন এজাক তেজাল অসমীয়া ডেকাৰ সামান্য ধেমেলীয়া কথা এটাৰ পৰাই ভুল বুজাবুজি হৈ দুটা বেলেগ গোট গঠন হ’ল৷ আনকি সাহিত্য চৰ্চা কৰা বহুকেইজনলোকৰ মাজতো বিভাজন ঘটিল৷ পিছে অসমীয়া সাহিত্যৰ জগতখনলৈ এই ঘটনা প্ৰৱাহেই আমুল পৰিবৰ্তন আনিলে৷ সাহিত্যৰ জগতখনৰ দুটা ফৈদৰ মাজত হোৱা থৈয়া-নথৈয়া ৰণখনে বহুতকে আমোদ যোগালে৷ এই ৰণত কোন পৰিল, কোন জিকিল, কাৰ লাভ হ’ল, কাৰ কি লোকচান হ’ল সেইবোৰৰ বিষয়ে খাটাংকৈ

প্ৰবাদ-প্ৰতিম ডাক পুৰুষৰ জন্ম কেতিয়া বা তেওঁৰ কেনেদৰে মৃত্যু হৈছিল এই বিষয়ে কোনো তথ্য নাই । এইজনা ডাক পুৰুষৰ বচন সমগ্ৰ পূৱ ভাৰততে বিখ্যাত। অসমীয়া, বঙালী, বিহাৰী, উৰিয়া এই আটাইবোৰে তেওঁক নিজৰ নিজৰ ঠাইৰ পণ্ডিত বুলি দাবী কৰি আহিছে। অসমতে ওপজক বা বংগ বিহাৰতে ওপজক,ডাকৰ বচনৰ প্ৰয়োগ বহুল আৰু ব্যাপক। গতিকে ক’ব পাৰি এসময়ত অসম,বংগ, বিহাৰ আৰু উৰিষ্যাৰ কলা-সংস্কৃতিৰ লগত ভাষাৰ সমন্বয় ঘটিছিল। বহুতৰ মতে আকৌ ডাক নামৰ ব্যক্তিয়েই নাছিল। তেওঁলোকৰ মতে বহু কালৰ পৰা চলি অহা অৰ্থপূৰ্ণ প্ৰবচনবোৰ এগৰাকী

“নৈৰো আছে নিজৰ জীৱন ধান-মৰাপাট থাকক পানীৰ তলত,মেটেকাই ভাঙক দলং৷ আমাৰ গাত নৈৰ ঘোলা পানীৰ গোন্ধ, উচপিচ বোঁৱতী সোঁত৷ জীৱন বিষয়ক এটা গল্পৰ আঁত ধৰি নৈৰ সৈতে মই গৈ আছিলোঁ হঠাতে মোহ ছিঙি গুচি গ’ল মোৰ নৈ দুখন,কপিলী কলং৷ য’ৰে মানুহ ত’তে থাকিল,ঘৰৰ চালে-বেৰে নৈৰ চকু৷ পানীয়ে বেৰি ধৰিলে গাঁও-ভূঁই,থানবান মানুহ যেন তেজৰ পদুম৷ বোকাত পানীত ফুলি উঠে…..” হয়,নৈৰো আছে নিজৰ জীৱন৷ এক স্বতন্ত্ৰ সত্তা৷ বৈচিত্ৰ্যময় ৰূপেৰে উদ্ভাসিত হৈ উঠে নৈ সময়ে-সময়ে৷ শান্ত-গভীৰ অথবা উন্মাদ কেতিয়াবা৷ তেওঁৰ বুকুৰ শিপাডাল চুই-চুই