নতুনকৈ খোলা দোকান এখন। মালিক চিনাকি।বৰষুণত তিতি সুমাই সুধিলোঁ, : মানুহ আহেনে? গপচত কৈছে, : আহে। বৰষুণ দিলে বেছি হয়৷ থোপা পাতি সুমাবলৈ। নিকিনে একো। এইগালে বৰষুণ দিলে অকল মোৰ দোকানখনহে পায়। ময়ো বৰষুণ দেখি সুমাইছিলোঁ, ওলাই দিলোঁ হেৰৌ। আমাৰ মানুহজনতকেও মুখ চোকা, কাৰ ভাগৰ সম্পত্তি সুধিবলৈ ন’হল। মনত পৰিল, এবাৰ বৰষুণত তিতি মানুহ এজনী আমাৰ ঘৰত সোমালহি৷ দেতাই কৈছে, : তিতিলিয়েই, ঘৰটো দুঘৰৰ সিফালেহে। আমাৰ ঘৰত ৰ’দ দিয়া নাইতো। চাহগালে তামোলে চোবাবলৈ সোমালি? মানুহজনীয়ে ছাতি এটা খুজে, যাবগৈ। দেতাই

ৰাতিপুৱাৰ পৰা পেনপেনাই থকা বতৰটোৱে আমনি লগাইছে৷ কিনো কৰোঁ বুলি ভাবি চিন্তা কৰিলোঁ ছাতিটো লৈ এপাক ওলায়ে যাওঁ৷ ভবা মতেই কাম। য’ত থাকোঁ তাত বানপানী হোৱাৰ ভয় নাই বাবে বিশেষ চিন্তাও নাই। আহি কালী মন্দিৰ চক পাওঁতেই লগ পালোঁ এজন পুৰনি বন্ধুক। কাষৰ সৰু চাহ দোকানখনতে ৰৈ নাকে মুখে ধোঁৱা উৰুৱাই আছে৷ : কি হে বন্ধু? অফিচ নাই? মোৰ কথা শুনি সি হুমুনিয়াহ এটা কাঢ়ি ক’লে, : নাই নগ’লোঁহে, মন চন ভাল নহয় কিবা৷ : কিয়! কি হ’ল? এইবাৰ বন্ধু

নিমিষতে খবৰটো গাঁওখনত বনজুইৰদৰে বিয়পি পৰিল…..’বাপী মদাহী’ ঢুকাল। বহুতে বেয়া খবৰটো শুনি ইচ্ ইচ্ আচ্ আচ্ কৰিবলৈ ধৰিলে।কোনোবাই সুধিলে— : কেনেকৈ? কিবা হৈছিল নেকি তাৰ? : এহ! কি নো হ’ব আৰু! মদ খাই খায়েই মৰিল চাগে। এৰা! ‘বাপী’ নামটোৰ লগতে ‘মদাহী’টো তাৰ উপাধিৰ নিচিনাই হৈ পৰিছিল। পিচে বাপী ঢুকুৱাৰ কাৰণ যিয়েই নহওক, মানুহে মদ খায়েই বাপী ঢুকুৱা বুলি ভাবিলে। হয়তো ৰাতিয়েই ঢুকাল….পুৱা বহুসময় ঘৈনীয়েকে আনদিনাৰ দৰেই বাপীক গালি পাৰি পাৰি মাতি আছিল……… : হেৰি! নুঠেনো কিয়? বেলি এপৰ হ’লহি। পিচে

সৰুতে বাৰিষা কালত বৰষুণত তিতি-বুৰি স্কুললৈ যোৱাৰ আমেজেই আছিল বেলেগ। বিশেষকৈ পাঠশালা স্কুলত পঢ়ি থাকোঁতে বহুকেইবাৰ বৰষুণত তিতি বুৰি স্কুললৈ যোৱা বা ছুটিৰ পিছত ঘৰলৈ উভতি অহা মনত পৰে। সেই সময়ত ঘৰৰ প্ৰত্যেকৰে সুকীয়াকৈ ছাতি নাছিল। এটা বা খুব বেছি দুটা মহেন্দ্ৰ দত্ত কোম্পানীৰ ডাঙৰ নলীয়া ছাতি সকলোৱে ঘৰত সযতনে ৰাখিছিল। ৰেইন-কোট, ৰেইন পেণ্ট, ফ’ল্ডিং বা অট’মেটিক ছাতি ইত্যাদিবোৰ তেতিয়া আহি পোৱা নাছিল। মহিলাসকলেও মহেন্দ্ৰ দত্ত কোম্পানীৰ নাল চুটি অলপ সৰু ছাতিবোৰ লৈ ফুৰিছিল। এটা ডাঙৰ নলীয়া ছাতি দেউতাই অফিচলৈ

: ঐ নেওতাখন যে মুখস্থ কৰিবলৈ দিছিলোঁ তোক; হ’লনে নাই? : ছাৰ, পোন্ধৰ ঘৰলৈকে হৈছে। : আজি এসপ্তাহে পোন্ধৰ ঘৰলৈহে হৈছে? বাৰু মাতচোন নেওতাখন। : ছাৰ বাৰ ঘৰলৈকে সলসলাই ক’ব পাৰোঁ। বাকী ঘৰকেইটা.. : ঐ,সঁচা কথা কচোন। তোৰ বাৰু পঢ়িবলৈ মন আছেনে নাই অ’? : ছাৰ,সঁচা কথা ক’বলৈ গ’লে এই পঢ়া-শুনাবোৰত মোৰ একেবাৰেই মন চন নাই। কিন্তু…। চতুৰ্থ শ্ৰেণীত পঢ়ি থকা প্ৰভাতে টিউচন মাষ্টৰ বদন কলিতাক উত্তৰটো ঠিক তেনেকৈয়ে দিছিল; পিচে মুখেৰে নহয়, মনতেহে..। : মুখেৰে নামাত কিয়? ঐ গৰু..।

গধূলি টি ভিৰ নিউজত হাজৰিকাৰ বাতৰিটো ওলোৱাত হাজৰিকাৰ ম’বাইল ফোনটো অবিৰতভাৱে বাজি থাকিবলৈ ল’লে। সংক্ষেপে তেওঁ কথাটো সকলোকে বুজাই ক’লে। এটা সময়ত তেওঁ অধৈৰ্য হৈ ম’বাইল ফোনটো বন্ধ কৰিলে। কিমান আৰু মানুহবোৰক একেটা কথাকে বুজাই থাকিব। বাতৰিটো চাই মানুহে কথাটো গম পাইছেই। তথাপিও প্ৰায়বোৰ মানুহে তেওঁৰ মুখৰ পৰা কথাটো জানিব বিচাৰে। সকলোৱে তেওঁৰ সাহসক প্ৰসংশা কৰিছে। আজিৰ সমাজত তেওঁৰ দৰে ব্যক্তিৰ খুবেই প্ৰয়োজন বুলি দোহাৰিছে। পিচে তেওঁ জানে আজিকালিৰ মানুহবোৰ দুমুখীয়া। উৎকোচ অথবা ‘ঘোচ’ দিয়া কথাটো বেয়া কাম বুলি মানুহবোৰে

দুপৰীয়া ভাতমুঠি খাই অকণমান জিৰণি লওঁ বুলি বিছনাখনত বাগৰি আকাশ-পাতাল কিবাকিবি ভাবি থাকোঁতেই চিলমিলকৈ টোপনিয়ে হেঁচা মাৰি ধৰিছিলহে, এনেতে মোৰ মোবাইলটোৱে টেঁটুফলা চিঞৰ দিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। মই এঙামুৰি এটা মাৰি মোবাইলটো ৰিচিভ কৰি কাণত লওঁতেই সিফালৰ পৰা সুললিত এক নাৰী কণ্ঠ…  : হেল্ল’  সুমধুৰ নাৰী কণ্ঠত মোৰ ভাত ঘুমতি কেনি পলাল ততকে ধৰিব নোৱাৰিলোঁ। মনতে ভাৱ হ’ল এই ষাঠিৰ দেওনা গৰকা বুঢ়াটোক কোন সুন্দৰীয়ে এই ভৰ দুপৰীয়াখন ফোন কৰিলে বাৰু! যিয়েই নহওক ফোন কৰিলিয়েই যেতিয়া মুখচুপতি মৰাৰ সুযোগকণ কেলেই হেৰুৱাওঁ।

ঘৰখন উৰুলীকৃত হৈ আছে চৌপাশে। যিফালে চকু যায় সেইফালেই হাত আৰু ভৰি আপোনা-আপুনি আগুৱাই যায়। নগ’লেও নহয়, ঘৰখনত আলহী হৈ পৰা ডাঙৰজনী নন্দেক সময়তহে আহিব পাৰিব, সৰুজনী কলেজত পঢ়ি আছে। হোষ্টেলত থাকে, তায়ো সময়মতেই আহিব বুলি কৈছে। আহিলেও তাইক মুনমীয়ে তেনেকৈ কামৰ ভাগ নিদিয়ে। জিৰণীয়া মৌহে, এইখন ঘৰতে ভালকৈ জিৰাই লওক বুলি ভাবিয়েই তাই সৰু নন্দেকক ইফালৰ কুটা এডাল সিফাল নকৰিলেও একো নকয়। যিমান পাৰে শাহুৱেকৰ লগত তায়ে কৰি থাকে।  এইকেইদিনটো কথাই নাই। দেওৰেকৰ বিয়া। নতুন বোৱাৰী এজনী আনিবলৈ যো-জা

খৰধৰকৈ বাছখনৰ বাওঁফালৰ চিট এটা দখল কৰিলোঁ । পুৱাৰ ভাগত সোঁফালৰ চিটবোৰত বহাৰ কথা ভাবিবই নোৱাৰি । জুইৰ ওপৰত বহি থকাৰ দৰেহে লাগে। বাওঁফালৰ চিট এটা দখল কৰিবলৈকে ঘৰৰপৰা সদায় পোন্ধৰ মিনিট আগতেই ওলাওঁ । অৱশ্যে আৰু তিনিমাহৰ পিছত সোঁফালৰ চিটবোৰৰ ডিমাণ্ড বাঢ়ি যাব যিহেতু শীত অহাৰ যো-জা চলি আছে । চিটটো দখললৈ আনি পকেটৰ পৰা দূৰভাষ যন্ত্রবিধ উলিয়াই ল’লোঁ।হেডফোনটো কাণত লগাই গুলাম আলিৰ গজল লগাই গভীৰ প্ৰশান্তিত দুচকু মুদি দিলোঁ। পুৱাৰ এছাটি মৃদু বতাহে দেহ-মন চুই গ’ল।বাছখন গন্তব্যস্থানলৈ এৰিবলৈ

বিয়াৰ আগতে মালাই ঘৰত কাপোৰ ধুইছিল, ঘৰ-চোতাল সৰা-মোচা কৰিছিল আৰু কেতিয়াবা শাক-পাচলি ছিঙি আনিছিল। কিন্তু বিবিধ ব্যঞ্জন ৰান্ধি পোৱা নাছিল। মাকৰ অসুখ হ’লে মাত্ৰ মগুদাইল নেমুদি লগতে পাচলি দি  আৰু ভাত খৰিৰ জুইত যেনেতেনে ৰান্ধে। মাছ-মাংস ৰান্ধিয়েই পোৱা নাছিল তাই। এতিয়া বিয়াৰ পিছততো সেইটো নচলিব। ভাত-দাইল বাৰু যেনেতেনে ৰান্ধিব পাৰে। বাকীবোৰ একো নাজানে। মাছ ভাজিলে ভিতৰটো নিসিজাকৈ জ্বলি যায়। কোৱাৰ্টাৰলৈ অহাৰ কেইদিনমানৰ পিছতে তাইৰ গৃহস্থ চন্দনে হোষ্টেলৰ বন্ধু তিনিজন ভাত খাবলৈ মাতি থৈ আহিল। তাইক ক’লে মাছবোৰ কেঁচা তেলতে নাভাজিবা,